FAS'ın Büyüsü
Rabat, Tanca, Cebelitarık, Meknes, Fes, Ifrane,
Marakeş, Essaouira, Kazablanka
Murat Özsoy
ozsoymurat@gmail.com
Heyecan dorukta. Fas'a gidiyoruz. Uçağımız öğle saatlerinde Kazablanka'ya iniyor. Bavullarımızı alıyoruz, otobüse atlıyoruz ve ver elini başkent Rabat. Fas'ın olağanüstü kır manzaraları ve ışık kalitesi pek çok ressama ilham kaynağı olmuş.
KRALİYET KENTİ - RABAT
Rabat, Fas'ın kuzeybatı kıyısında, Bu Regreg Irmağı'nın ağzında kurulmuş. 1100'lü yıllarda Muvahhidlerin Tunus'tan İspanya'ya uzanan topraklarına başkentlik yapmış. 600 bin kadar nüfusu var. Kardeş şehir eski korsan limanı Sale ile birlikte 2 milyonun üzerinde nüfusa sahip. Yönetim, eğitim ve sanayi kenti. Rabat'ta dokuma, gıda, asbest fabrikaları var.5.MUHAMMED ANIT MEZARI - RABAT |
Kral 5.Muhammed'in, Fas'ın 1956'da Fransa ve İspanya himayesinden kurtulup bağımsızlığını kazanmasında önemli rolü olmuştur. Bu nedenle 5.Muhammed Anıt Mezarı Fas'ın en tarihi mekanlarından biri. 5.Muhammed yanı sıra iki oğlu da burada gömülü. 5.Muhammed ardından kral olan oğlu 2.Hasan 38 yıl krallığını sürdürdü. 1999'dan bu yana da onun oğlu 6.Muhammed kral.
HASAN KULESİ - RABAT |
HASAN KULESİ - RABAT |
5.Muhammed Anıt Mezarı ve Hasan Kulesi ardından 12.yüzyıla tarihlenen UDAYA KASBA KALESİ ve eski kentin daracık sokaklarında asırlar öncesi bir yolculuğa çıkıyoruz.
ATLAS'LA AKDENİZ'İN BULUŞMASI - TANCA (TANGER)
Başkent Rabat'la vedalaşıp Tanca'ya merhaba diyoruz. Kent, Atlas Okyanusu ile Akdeniz'in buluştuğu Cebelitarık Boğazı kıyısında kurulmuş. CAP SPARTEL DENİZ FENERİ yakınlarında bu buluşmaya tanık oluyoruz. Dünyaca ünlü ressamlar Delacroix 1832'de, Matisse 1912'de Tanca'da yaşamış, bu kentin ışığından çok etkilenmişler.
CEBELİTARIK BOĞAZI - CAP SPARTEL DENİZ FENERİ - TANCA |
CEBELİTARIK BOĞAZI - CAP SPARTEL DENİZ FENERİ - TANCA |
HERKÜL MAĞARASI tek kelimeyle bir doğa harikası. Sular mağara ağzını aşındırmış ve ortaya ne çıkmış dersiniz? Mükemmel bir Afrika haritası!..
CEBELİTARIK BOĞAZI - HERKÜL MAĞARASI'NDA AFRİKA HARİTASI - TANCA |
Çok sevimli bir kent Tanca. Tanca'nın eski kenti MEDİNE bölgesini geziyoruz. Tanca ve çevresinde Fransızcadan daha yaygın konuşulan dilin İspanyolca olduğunu fark ediyoruz. Bu da çok doğal aslında. Çünkü, 1912-56 arasında 44 yıl boyunca Fas'ta Fransız-İspanyol himaye yönetimi hüküm sürer. Tanca ve çevresinin de dahil olduğu Kuzey Fas'ta yönetim o yıllarda İspanya'ya aittir.
40 KİLOMETRELİK SURLAR - MEKNES
Unesco Dünya Miras Listesi'nde yer alan bir kent MEKNES. Kentin çevresindeki surlar 40 kilometre boyunca uzanıyor. 1662-84 İngiliz egemenliği döneminden kalma bu surlar. Fas'ın en güzel şehir kapısı BAB MANSUR ve EL-HEDİM MEYDANI gerçekten çok etkileyici.
CIVIL CIVIL EL-HEDİM MEYDANI'NDAKİ ANITSAL BAB MANSUR KAPISI RENGARENK ÇİNİLERLE BEZELİ - MEKNES |
Meknes'in 17.yüzyıla tarihlenen sulama havuzu AGDAL ve çevresi hem Faslıların hem de turistlerin çok ilgi gösterdiği yerlerden.
AGDAL SULAMA HAVUZU - MEKNES |
AGDAL SULAMA HAVUZU - MEKNES |
EN İYİ KORUNMUŞ ORTAÇAĞ İSLAM KENTİ - FES
Fas'ın dini ve kültürel başkenti FES kentindeyiz. Meknes gibi Fes de Unesco Dünya Miras Listesi'nde.
Fes'de MEDİNA olarak adlandırılan eski kentteki gezimiz hiç bitmesin istiyoruz. Yahudi Mahallesi, Güney Burcu, 14.yüzyıl yapımı Al-Attarine Medresesi, 9.yüzyıla tarihlenen Karaviyin Üniversitesi, Zanaatkarlar Çarşısı, Nejarine Meydanı ve Çeşmesi'nin her biri birbirinden etkileyici.
Fes'den ayrılıp Marakeş'e doğru yollara düşüyoruz. Ifrane'de mola veriyoruz. Ifrane bir kayak merkezi ve önemli bir tatil beldesi. Çevremiz Atlas Dağları'yla çevrili. Rüya gibi manzaralar geçiyoruz.
IFRANE KAYAK MERKEZİ |
ÇÖLÜN ORTASINDAKİ VAHA - MARAKEŞ
"Kızıl Şehir" MARAKEŞ de tıpkı Meknes ve Fes gibi Unesco Dünya Miras Listesi'nde yer alıyor. Kente "Kızıl" deniyor, çünkü kerpiç evlerin kırmızı topraktan duvarları akşam güneşinde kente kızıl bir kıyafet giydiriyor. Afrikalı, Berberi, Arap tüm etnik kimlikler Marakeş'te buluşmuş. Müthiş bir kültürel zenginlikle karşı karşıyayız. 1920'lere tarihlenen ve Fransız modacı Yves Saint Laurent'in restore ettiği MAJORELLE BAHÇESİ çok etkileyici. Bahçedeki palmiye ağacı çeşidi 400'ün üzerinde, kaktüs cinsi ise 1.800'ü aşkın.
MAJORELLE BAHÇESİ - MARAKEŞ
8 asır önce Muvahhidler tarafından yapılan üç büyük minareden en iyisi Marakeş'teki Kutubiye Minaresi. Diğer iki minare Sevilla ve Rabat'ta bulunuyor.
|
KUTUBİYE MİNARESİ - MARAKEŞ |
SADİ TÜRBELERİ 16.yüzyılda Ahmet el-Mansur tarafından yaptırılmış muhteşem anıtmezarlar. Bir asır sonra sultan Mevlay İsmail geçmişin izlerini yok etmek istercesine mezarları surlarla kapatmış. Ancak 1917'de havadan çekilen fotoğraflarla anıtmezarların varlığı ortaya çıkmış. Ahmet el-Mansur'un, oğlunun ve torununun mezarı 12 Sütunlu Türbe'de.
SADİ TÜRBELERİ - MARAKEŞ |
BAHİYE SARAYI - MARAKEŞ |
BAHİYE SARAYI - MARAKEŞ |
Camiü'l-Fena Meydanı (Fanilerin Toplanma Yeri)
Unesco'nun Somut Olmayan Kültür Miras Listesi'nde koruma altına aldığı ilk şehir meydanındayız. Dünyanın en hareketli meydanlarından birindeyiz. Meddahtan yılan oynatıcısına, cambazdan sokak yemeklerine kadar her cümbüş mevcut bu meydanda. Davul sesleri, masal anlatanlar, falcılar, seyyar satıcılar, çalgıcılar müthiş bir panayır oluşturuyor. Meydandan dar sokaklara yöneldiğinizde ise suk denilen çarşılar göz alabildiğine uzanıyor.
19.yüzyıla dek idam cezaları bu meydanda gerçekleştirilirmiş. Tek bir günde 45 idamın gerçekleştiği bile olurmuş. Kesik başlar da şehir kapılarına asılırmış. Kimilerinin bu meydanı Kıyamet Meydanı diye adlandırması boşuna değil anlaşılan.
Unesco'nun Somut Olmayan Kültür Miras Listesi'nde koruma altına aldığı ilk şehir meydanındayız. Dünyanın en hareketli meydanlarından birindeyiz. Meddahtan yılan oynatıcısına, cambazdan sokak yemeklerine kadar her cümbüş mevcut bu meydanda. Davul sesleri, masal anlatanlar, falcılar, seyyar satıcılar, çalgıcılar müthiş bir panayır oluşturuyor. Meydandan dar sokaklara yöneldiğinizde ise suk denilen çarşılar göz alabildiğine uzanıyor.
19.yüzyıla dek idam cezaları bu meydanda gerçekleştirilirmiş. Tek bir günde 45 idamın gerçekleştiği bile olurmuş. Kesik başlar da şehir kapılarına asılırmış. Kimilerinin bu meydanı Kıyamet Meydanı diye adlandırması boşuna değil anlaşılan.
CAMİÜ'L-FENA MEYDANI (FANİLERİN TOPLANMA YERİ) - MARAKEŞ |
CAMİÜ'L-FENA MEYDANI (FANİLERİN TOPLANMA YERİ) - MARAKEŞ |
CAMİÜ'L-FENA MEYDANI (FANİLERİN TOPLANMA YERİ) - MARAKEŞ |
SÖRFÜN, SANATIN KENTİ - ESSAOUIRA
Meknes, Fes, Marakeş yanı sıra sahil kenti Essaouira da Unesco Dünya Miras Listesi'nde yer alıyor. Atlas Okyanusu kıyısındayız. 100 bin nüfuslu bu minik balıkçı şehri, martıları, deniz ürünleri ve Argan Yağı ile Fas'ın en
ilgi çeken kıyı şehirle
rinden biri. M.Ö. 1.yüzyılda kent mor renkli boya üretimiyle tanınmış. 15.yüzyılda bölgeye hakim olan Portekizliler bu topraklara MOGADOR adını vermiş. Arap hakimiyeti sırasında, Hristiyan Portekizliler ve Musevi nüfusa katılan Müslümanlarla kentte çok kültürlü bir karakter ortaya çıkmış.
rinden biri. M.Ö. 1.yüzyılda kent mor renkli boya üretimiyle tanınmış. 15.yüzyılda bölgeye hakim olan Portekizliler bu topraklara MOGADOR adını vermiş. Arap hakimiyeti sırasında, Hristiyan Portekizliler ve Musevi nüfusa katılan Müslümanlarla kentte çok kültürlü bir karakter ortaya çıkmış.
ARGAN Ağacı topraklarındayız. Argan eğri büğrü bir ağaç; zeytinin Fas'taki akrabası. Keçiler ağacın dallarına tırmanıyor ve iştahla arganların tadına bakıyorlar. Argan yağı badem yağı kokusunu anımsatıyor. Argan yağı kozmetikte, masajda, yemekte kullanılıyor ve kolesterolü düşürüyor. 30 kilo argandan 1 litre yağ çıkarılıyor. Ancak bu, çok zahmetli bir iş; 15 saat saat sürüyor argan çekirdeğinden yağ çıkarma işlemi.
SANAYİNİN MERKEZİ - KAZABLANKA
Modern Kazablanka'nın merkezi hiç şüphe yok ki Birleşmiş Milletler Meydanı. Kentin tüm işlek bulvarları bu meydanda birleşiyor. 1900'lü yıllarda tek bir yapı yokmuş burada. Günümüzde ise oteller ve ofislerle dolu. Az zamanda büyük işler başarmış bir meydandayız.
Meydanın güneyindeki 5.Muhammed Meydanı ise adliye, belediye, postane, Fransız Konsolosluğu ve Meryem Ana Kilisesi'ne ev sahipliği yapıyor. Kapsamlı bir çağdaş sanat merkezi yanı sıra parklar da çok göz alıyor doğrusu.
Meydanın güneyindeki 5.Muhammed Meydanı ise adliye, belediye, postane, Fransız Konsolosluğu ve Meryem Ana Kilisesi'ne ev sahipliği yapıyor. Kapsamlı bir çağdaş sanat merkezi yanı sıra parklar da çok göz alıyor doğrusu.
Ağaçlık bir tepeye kurulmuş olan ANFA Mahallesi'nden geçiyoruz. Kentin en şık villalarının ve en müthiş bahçelerinin bu mahallede olduğuna hiç şüphe yok.
Kazablanka'nın Atlas okyanusu sahilinde bulunan Ayn Diab kordon boyunda (Korniş) yürüyüş harika. Plajlar muhteşem.
Limanın batısındayız. Dünyanın en büyük üçüncü camisi olan 2.HASAN CAMİSİ tüm görkemiyle karşımızda. 1994'de tamamlanmış. İç mekanda 25 bin, avluda ise 80 bin kişiye ev sahipliği yapabiliyor. Maliyeti 1 miyar doları aşmış. Tüm Faslılar karınca kararınca katkıda bulunmuşlar cami inşaatına. İç mekan Fas mimarisi ve el sanatlarının bir ürünü. Minaredeki cam asansör 210 metre yüksekliğe çıkıyor. Tepesinde de yeşil bir lazer ışığı var, geceleri kıbleyi gösteriyor.
2. HASAN CAMİSİ - KAZABLANKA |
2. HASAN CAMİSİ - KAZABLANKA |
2. HASAN CAMİSİ - KAZABLANKA |
2. HASAN CAMİSİ - KAZABLANKA |
2. HASAN CAMİSİ - KAZABLANKA |
yazı ve fotoğraflar: MURAT ÖZSOY ozsoymurat@gmail.com
No comments:
Post a Comment